Waar veel componisten bang voor zijn is dat de noten van hun composities danig zullen veranderen als men zich met ondernemen, financieren en marketen gaan inlaten, en dat dit de autonomie van de kunstenaar danig zal aantasten.
En dit is helemaal waar. De beste manier om erachter te komen op welke wijze opera een belang in de samenleving kan hebben, is met de financiering ervan bezig te gaan. Aan de begroting van een opera kun je namelijk eerder zien waar hemel en aarde elkaar raken, en hoe een waarachtige verbondenheid tussen het spirituele en het materiele tot stand kan worden gebracht, dan aan de partituur van de componist.
De initiele inspiratie voor mijn ‘Technopera’ was mijn wens om een opera te creeeren waarin een onbeperkte ruimtelijke klankbeleving centraal zou staan, een energetische ervaring die de luisteraar geheel omhuld. Hiertoe heb ik mij ruim anderhalf jaar uitsluitend geconcentreerd op het ontwerpen van een technologie – 4D SOUND – die deze muzikale ervaring mogelijk zou maken. Vervolgens ben ik grondig gaan nadenken voor welke bedrijven, ontwerpers en musici deze innovatie echt iets kan betekenen.
Pas nadat duidelijk werd wie en hoe diverse partijen in dit proces een bijdrage willen en kunnen leveren, en er zodoende een concreet vooruitzicht op de vorm van de realisatie ontstond, kon ik me gaan concentreren op de partituur voor de opera, op de uitwerking van de inhoud. De concrete omstandigheden waarin de opera terecht komt zijn immers niets anders dan onderdeel van het instrumentarium waarvoor ik componeer. Nodeloos te zeggen, dat de noten van deze opera dus sterk worden beinvloed door dit instrumentele proces van financiering.
Ook moet ik in alle eerlijkheid bekennen dat mijn ingeving om met DJs samen te werken in ‘Technopera’ in eerste instantie aan commerciele overwegingen ten grondslag ligt. Waar ik naar op zoek was, was een waarachtige context in de samenleving waar mijn muzikale innovaties voor de opera een overweldigend podium zou kunnen krijgen. Door uitgebreid door te rekenen hoeveel publiek er nodig zou zijn om deze voorstelling te kunnen bekostigen, werd het idee geboren om een dubbelprogrammering met een technoparty aan te gaan. Deze samenwerking tussen operazangers en DJs is vervolgens het ‘unique selling point’ van het project geworden, maar evenzeer de belangrijkste en meest uitdagende artistieke dimensie van de voorstelling.
Dit zal klinken als een ware nachtmerrie voor veel van mijn collegae componisten. En erger nog, hun hoon zal mij toevallen. Een componist hoort zich niet met dergelijke zaken bezig te houden, daar zijn anderen voor die geen noten kunnen schrijven. Dit is jammer, want juist omdat componisten noten kunnen schrijven zouden ze zich ook hiermee bezig moeten willen houden. Ik ben er namelijk van overtuigd dat als componisten zelf verantwoordelijkheid durven nemen voor de financiering van hun werk, de muzikale kwaliteit van de composities niet zal verminderen, echter de hoeveeheid overbodige nieuwe operas, die voor ze voorgoed in de kast verdwijnen een uitvoering krijgen die iedereen al lang weer is vergeten, sterk zal worden beperkt. Het denken in belangen positioneert de opera noodzakelijk midden in de samenleving, waarin zij een andere, sterk innoverende en inspirerende, en niet minder artistieke positie kan innemen.
Lees meer:
No comments:
Post a Comment