Een ander issue borrelt dan ook op. En nu moet ik opletten want kom ik aan de essentie van het beroep van componist. Dat van het ambacht van het componeren zelf. De ‘noten’ zogezegd. Is het wellicht zo dat het vakmanschap van componisten niet toereikend (meer) is om een valide muzikale taal te realiseren? Is het misschien zo dat intonatie, klankkleur (van stem), timing, dictie, persoonlijkheid van groter belang is dan de noten die worden gezongen? En dat het dus buiten de verantwoordelijkheid (of in elk geval voor een belangrijk deel) ligt van de componist maar dat we de zanger, instrumentalist moeten aanspreken wanneer het gaat over de ‘kwaliteit’ in de muziek??? Jij zult het -als bewonderaar van John Cage- met mij eens zijn dat de verantwoordelijkheid van de componist ten aanzien van de concrete uitvoering van zijn werk beperkt is.
En juist daarom is het van belang dat de uitvoerders de ruimte wordt geboden om die verantwoordelijkheid te nemen. Ook hier is de artificiele grens tussen artistiek initiator/ontwerper (componist) en de mensen die het tot klinken moeten brengen (musici) problematisch. Zoals in de ‘betere’ popmuziek de componist en uitvoerder weer in één en dezelfde persoon zijn verenigd, zo zou ik het ook in de ‘serieuze’ muziek willen zien. Ontleend aan de lezing die Paul Koek in de laatste aflevering van Operatie Muziektheater gaf, wil ik het voorbeeld van Benjamin Verdonck aanhalen. Verdonck is beeldend kunstenaar die zich van de allereerste fase van een kunstwerk tot en met de laatste –de uitvoering- fysiek verbindt met zijn kunst. Deze onlosmakelijkheid van kunst en kunstenaar geeft ideeën over auteurschap, noodzaak of zeggingskracht van een bepaald kunstwerk een totaal andere plek. Door vanaf het idee tot en met de uitvoering fysiek aanwezig te zijn in zijn kunstwerk, is de kunstenaar volledig verantwoordelijk voor het resultaat. In alle fasen van het werkproces weegt de kunstenaar af wat de inhoud, vorm, richting, waarde en communicatievermogen is van wat hij maakt. Hij en hijzelf alleen is ervoor aansprakelijk wanneer het ‘niet werkt’, wanneer zijn artistieke inhoud niet wordt opgemerkt of herkend door een publiek. Onnodig te zeggen dat een dergelijk kunstenaar –wellicht na enige ervaring- tot in zijn tenen voelt wat hij moet doen om zijn kunst te laten ‘werken’. En dat dit vanaf het eerste idee een prominente rol vervult in zijn denken.
Lees meer:
No comments:
Post a Comment